pantelidisGIF834pix

artinhouse2

kde834p

Καταγραφές οθόνης26 001

Για τον Θωμά Τσαβδαρίδη… (της Μάρθας Μαυρίδου)*

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα Το πώς ήταν κάποτε, καθένας το ξέρει από την οικογένειά του. Άλλωστε, κατεξοχήν τόπος προσφύγων η πόλη μας, έχει ανθρώπους που πολλά μπορούν να διηγηθούν

. Κι όλα αυτά που ήταν κάποτε, στο εκεί, στο τότε, περιγράφονται με την απλότητα που χαρακτήριζε εκείνη την εποχή και που επιβεβαιώνει το ότι το απλό, είναι και το πιο όμορφο.

Για μένα, είναι τιμή να είμαι σήμερα εδώ. Ανάμεσα σε ανθρώπους που έζησαν  τον συγγραφέα στα χρόνια εκείνα αλλά και αργότερα σαν δάσκαλο. Θα έλεγε κανείς πως δεν χωράω σε ένα τέτοιο πάνελ μιας και η καλλιτεχνική ματιά μου πια υπερισχύει της επιστημονικής μου. Ωστόσο, είμαι εδώ και μ’ έναν άλλο τρόπο. Ως φίλη και συνεργάτης του γιου του συγγραφέα. Ως κάποια που αγνοούσε την ιδιότητά του αυτή και τον γνώριζε σαν δάσκαλο –που ποτέ δεν έτυχε να συναντηθούμε σε σχολική αίθουσα – και μπαμπά του φίλου μου του Λάζαρου κι αργότερα παππού των μαθητών μου.

Α. Περί συγγραφής

Όλοι μας έχουμε να πούμε ιστορίες από τα παιδικά μας χρόνια, όποια κι αν είναι η ηλικία μας. Και τις λέμε. Σε φίλους, συγγενείς, σε κάθε ευκαιρία. Κάποιες είναι αστείες, άλλες συγκινητικές, μερικές σε κάνουν να θυμώνεις, να κλαις και σίγουρα υπάρχουν κι αυτές που σε κάνουν να ξεκαρδίζεσαι. Κι όσοι τις ακούνε… το κοινό μας… γίνονται συμμέτοχοι ή και συνένοχοι σε περιπέτειες και διαδρομές, ζώντας καταστάσεις μέσα από τα μάτια άλλων. Όλοι λοιπόν έχουμε μια ιστορία να πούμε, και άρα όλοι είμαστε εν δυνάμει συγγραφείς. Όμως το να αποφασίσει κανείς να πάρει μολύβι και χαρτί για να γράψει, είναι μια διαδικασία η οποία απαιτεί προσήλωση σε στόχο ιερό. Προσοχή, μιλώ για την απόφαση. Γιατί πολλοί το αποφασίζουν, λίγοι το «φτάνουν». Στην εισαγωγή, ο συγγραφέας, μας αναφέρει την 30χρονη ενασχόλησή του με το 4ο στην ουσία «παιδί» του. Η γραφή, είναι μια διαδικασία χρονοβόρα. Απαιτεί υπομονή, επιμονή, μέθοδο, προσήλωση, σύστημα. Ο συγγραφέας μπαίνει στην «κουζίνα» του και ως άλλος μάγειρας, καταπιάνεται με λέξεις, φράσεις, κόμματα και τελείες. Διαβάζει, γράφει, θυμάται, σβήνει, ξαναγράφει, σβήνει πάλι. Κυρίως σβήνει. Οι σελίδες που σβήνονται κατά τη διάρκεια της συγγραφής ενός βιβλίου, τις περισσότερες φορές είναι διπλάσιες από το τελικό πόνημα. Όλοι έχουμε κάτι να πούμε. Κάποιοι από μας το σκέφτονται. Μερικοί το ξεκινάνε. Ελάχιστοι το καταφέρνουν. Κύριε Τσαβδαρίδη, ευχαριστούμε που μπήκατε στην κουζίνα σας ταξιδέψατε στο παρελθόν και σήμερα απολαμβάνουμε τις ιστορίες σας.

Β. Ιστορίες

Ιστορίες βιωματικές διαβάζουμε σε τούτο το βιβλίο. Μια παρέα παιδιών. Εδώ; Εκεί; Αλλού; Ελάχιστα σημεία στην πορεία των σελίδων έχουν αναφορά συγκεκριμένη στον τόπο. Όχι τυχαία. Όσα περιγράφονται στις σελίδες του βιβλίου θα μπορούσαν να συμβούν στον οποιονδήποτε, οπουδήποτε στην Ελλάδα εκείνων των χρόνων. Οι αλάνες, τα  τρομακτικά –σαν φυλακές- σχολεία, οι σκληροί δάσκαλοι, τα ποτάμια, οι πλατείες, οι εκκλησίες. Όλα μας φέρνουν στο μυαλό συγκεκριμένες εικόνες. Δημιουργούν ένα σκηνικό που κάθε πρωταγωνιστής μπορεί να μπει και να παρουσιάσει το έργο του. Σκόπιμα ο συγγραφέας αφήνει στον αναγνώστη το περιθώριο να μπει στην παρέα και να παίξει το παιχνίδι τους. Να τρομάξει όταν ο φίλος τους χτυπά, να αγχωθεί όταν η δασκάλα δείχνει τον μικρό πρωταγωνιστή με την βέργα της να πει μάθημα κι αυτός λιποθυμάει. Ταυτόχρονα όμως του αφήνει την ελευθερία να γίνει ο ίδιος πρωταγωνιστής σ’ ένα σκηνικό που του είναι οικείο και βιώνει ξανά τις δικές του ιστορίες.

Έτσι ήταν κάποτε λοιπόν, κι είναι αυτό το «έτσι» ένα ταξίδι σε στιγμές. Στιγμές γεμάτες από την φρεσκάδα και την ενέργεια των παιδιών. Ακόμα κι αν τα παιχνίδια τους ήταν φθηνά κι αυτοσχέδια, σχεδόν σκουπίδια, ακόμα κι αν τις έτρωγαν που και που ή ήταν λουσμένοι με βρομόνερα. Στιγμές όπου οι μυρωδιές των παιδικών αναμνήσεων φτάνουν μέχρι σήμερα και σκορπίζουν χαμόγελα νοσταλγίας και γυρισμού. Γυρισμού στα παιδικά μας χρόνια που είναι αυτό που έχουμε μέσα μας κι αυτό που είμαστε στην πραγματικότητα. Κι αυτό ο κ. Τσαβδαρίδης ως εκπαιδευτικός το γνωρίζει πολύ καλά.

Γ. Λέξεις

Η χρήση των λέξεων μ’ εντυπωσίασε. Το συζήτησα εκτενώς με τον συγγραφέα και είναι συγκινητική η προσήλωσή του στις λέξεις. Στο θέατρο, ο σκηνοθέτης χρειάζεται να βρίσκει πάντα τις σωστές λέξεις. Η επιλογή τους ορίζει την καλή σκηνοθεσία. Πολύ περισσότερο στην συγγραφή. Όπου μέσα στην κουζίνα του συγγραφέα οι λέξεις αιωρούνται όπως τα σωματίδια του ατμού. Πηγαίνουν κι έρχονται και ψάχνουν ένα μέρος να σταθούν. Να ταιριάξουν, να ακουστούν σαν μουσική δίπλα στην προηγούμενη και πριν την επόμενη.

Θέλω να σας πω πως σπάνια συναντώ άγνωστες λέξεις στα διαβάσματά μου. Και διαβάζω πολύ. Στο βιβλίο αυτό μου συνέβη. Κι ευχαριστώ πολύ, τόσο για τις νέες λέξεις, όσο και για την απότομη προσγείωση στην πραγματικότητα του ατέρμονου μεγαλείου της ελληνικής γλώσσας.

Οι λέξεις για μένα είναι η ουσία της λογοτεχνίας και η σωστή τους χρήση προσδίδει στα κείμενα ποιητικότητα ανεξάρτητα από το είδος που εκπροσωπούν, ενώ ταυτόχρονα φανερώνουν την συνέπεια του συγγραφέα απέναντι στον αναγνώστη του και τον σεβασμό με τον οποίον τον αντιμετωπίζει.

Δ. Τα παιδιά

Στο βιβλίο παρακολουθούμε τις περιπέτειες μιας παρέας παιδιών και παρακολουθούμε μέσα από τις ιστορίες και τις αντιδράσεις τους το ξεδίπλωμα του χαρακτήρα του καθενός. Περνώντας οι σελίδες, νιώθουμε να γνωρίζουμε καλύτερα τον Αρχηγό, τον Υπουργό, τον Ιστορικό. Παρατσούκλια που προσδίδουν μια ιδιότητα και σίγουρα δεν συναντήθηκαν τυχαία με αυτούς που κατονομάζουν. Όμως μέσα στις σελίδες του βιβλίου συναντάμε και δεδομέναπου μπορεί κανείς να συναντήσει και στις σημερινές παρέες. Ο τρόπος που ήταν κάποτε μπορεί να αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς για την διεξαγωγή μιας συγκριτικής μελέτης του τρόπου λειτουργίας μιας παρέας τότε και σήμερα. Τα αυτοσχέδια παιχνίδια, η σχέση με το σχολείο και οι μέσα στην τάξη ισορροπίες, το συμβολικό παιχνίδι, η σχέση με τα ζώα, το bulling – ο εκφοβισμός – που σίγουρα κανείς δεν το είχε χαρακτηρίσει έτσι και δεν του είχε δώσει τόση σημασία, τα πρώτα συναισθήματα, μια κλεφτή ματιά στο πως τα αγόρια έβλεπαν τα κορίτσια και «τον ξένο», είναι σημεία τα οποία επιδέχονται μεγάλη συζήτηση και αξίζει κανείς να ασχοληθεί ερευνητικά μιας και είναι βασισμένα σε πραγματικά γεγονότα.

Ε. Η υπόσχεση

Δεν θα σας κουράσω άλλο, άλλωστε ο καλύτερος τρόπος να μπει κανείς μέσα στην ιστορία ενός βιβλίου είναι να το διαβάσει. Θα κλείσω με την υπόσχεση του συγγραφέα απέναντι στους φίλους του. Να γράψει. Να πει την ιστορία τους, τις περιπέτειες τους. Κι όσο διάβαζα το βιβλίο κι αφού το έκλεισα, σκεφτόμουν πως πάνω στο γραφείο μου είχα τις ζωές κάποιων ανθρώπων που ο «γραμματικός» φίλος τους τις ζωντάνεψε, με ταξίδεψε και μ’ έβαλε κι εμένα στην παρέα. Ευχαριστούμε κύριε Τσαβδαρίδη για το ταξίδι στον κόσμο σας. Για το μοίρασμα της αλήθειας των καλύτερών σας χρόνων. Ευχαριστούμε που φανήκατε συνεπής απέναντι στους φίλους σας και σήμερα μπορούμε να κρατάμε στα χέρια μας αυτό το βιβλίο.

Μάρθα Μαυρίδου

Δρ. παιδικής λογοτεχνίας

 (Από την παρουσίαση βιβλίου του Θωμά Τσαβδαρίδη με τίτλο 'Έτσι ήταν κάποτε.." Εκδόσεις Φυλάτος, Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2018 στην αίθουσα του Σύλλογου Μικρασιατών Πτολεμαΐδας)

 

 

www.ptolemaida.tv

 

 

 

Δημοφιλή Νέα

Διαβάστε τα σημερινά Πρωτοσέλιδα των εφημερίδων I ptolemaida.tv

Διαβάστε τα σημερινά Πρωτοσέλιδα των εφημερίδων I ptolemaida.tv


Διαβάστε τα σημερινά Πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.

Δείτε την ταινία
Νίκος Βουνοτρυπίδης: «Άλωση» της περιοχής μας από την «πράσινη ανάπτυξη»
Ο καιρός Παρασκευή 29, Σάββατο 30 και Κυριακή 31 Μαρτίου στη Δ. Μακεδονία & σε 6 μεγάλες πόλεις της Ελλάδας
Επίσημο: Την Κυριακή 14 Απριλίου ο μεγάλος τελικός Κυπέλλου Ε.Π.Σ. Κοζάνης ανάμεσα σε Εορδαϊκό και Βελβεντό στο ΔΑΚ Κοζάνης - Όλες οι λεπτομέρειες
Πώς παρουσιάζεται η Ελληνική Eπανάσταση του 1821 στα Τουρκικά σχολικά βιβλία

Πώς παρουσιάζεται η Ελληνική Eπανάσταση του 1821 στα Τουρκικά σχολικά βιβλία


Η άλλη πλευρά Το κείμενο που ακολουθεί είναι μετάφρασ…

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης για το 1821

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης για το 1821


Η γεμάτη αίμα και δυστυχία ανθρώπινη Ιστορία μαρτυράε…

Δόξα Βερμίου Πύργων: Τάσος Αραμαδανίδης - Ο προπονητής της αήττητης Πρωταθλήτριας

Δόξα Βερμίου Πύργων: Τάσος Αραμαδανίδης - Ο προπονητής της αήττητης Πρωταθλήτριας


Η Διοίκηση της Δόξας Βερμίου Πύργων για το 2023 - 2024 συμφ…