9 Νοεμβρίου: Πριν 100 και πριν 80 χρόνια (του Γιώργου Τσιάκαλου)
Επέτειοι ιστορικών γεγονότων υπάρχουν καθημερινά, ορισμένες όμως ημερομηνίες υπάρχουν για να θυμίζουν ευτυχισμένες στιγμές και άλλες να προειδοποιούν για τις καταστροφές που έχουν υπάρξει και μπορούν και πάλι να έρθουν εάν εφησυχάζουμε.
Η 9 Νοεμβρίου είναι επέτειος δύο γεγονότων, χρονικά κοντινών μεταξύ τους, που έρχονται να μας δείξουν πόσο γρήγορα μπορεί ν’ ακολουθεί και ν’ αντικαθιστά την πρόοδο η βαρβαρότητα.
Στις 9 Νοεμβρίου 1918, έχοντας απέναντί του την επανάσταση που εξαπλωνόταν με ταχύτητα σε όλη τη χώρα, ο Κάιζερ της Γερμανίας παραιτήθηκε για πάντα από τον θρόνο και εγκατέλειψε τη χώρα. Ήταν η αρχή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Μερικές ημέρες αργότερα τέλειωσε και επίσημα ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος.
Η επανάσταση ξεκίνησε μερικές ημέρες πριν με την εξέγερση ναυτών του πολεμικού ναυτικού στο Κίελο και στο Βιλχελμσχάφεν, Οι ναύτες σ’ ένα πλοίο αρνήθηκαν να πάρουν μέρος σε μια ναυμαχία που η ηγεσία του πολεμικού ναυτικού ήθελε να την κάνει απλώς για την «τιμή των όπλων» -στην κυριολεξία- και με τίμημα τη ζωή χιλιάδων ναυτών. Οι πρωταίτιοι καταδικάστηκαν αμέσως σε θάνατο και μεταφέρθηκαν στις φυλακές του Κιέλου για να εκτελεστούν. Τότε ξεσηκώθηκαν οι ναύτες για να τους απελευθερώσουν. Ήταν μια αυθόρμητη πράξη αλληλεγγύης, ήταν γι' αυτούς αυτονόητη η υπεράσπιση της ζωής των άλλων ακόμη και εάν έπρεπε να θέσουν σε κίνδυνο τη δική τους ζωή. Έτσι ξεκίνησε και έτσι νίκησε η Νοεμβριανή επανάσταση. Με τέτοιους ανθρώπους.
Η επανάσταση στη Γερμανία γέννησε ελπίδα και αισιοδοξία σε όλο τον κόσμο. Ήταν μια αναπτυγμένη χώρα που φαινόταν να επιλέγει το δρόμο προς τη Δημοκρατία και τον Σοσιαλισμό.
Μετά ήρθε ο Ιανουάριος και η δολοφονία της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ.
Και μόλις 14 χρόνια αργότερα ανέβηκε στην εξουσία ο Χίτλερ.
Στις 9 Νοεμβρίου 1938, στην εικοστή επέτειο της νίκης της επανάστασης και της ανακήρυξης της Δημοκρατίας, η ναζιστική βαρβαρότητα «γιόρτασε» την επέτειο με το μοναδικό τρόπο που προκύπτει από τη φύση του φασισμού και του ναζισμού: με μαζικές δολοφονίες και καταστροφές. Και δημιούργησε μια άλλη επέτειο: τη Νύχτα των Κρυστάλλων.
Ήταν το δικό τους μήνυμα στην ανθρωπότητα για το τι έμελλε να ακολουθήσει εφόσον θα δυνάμωναν. Δυνάμωσαν, και πολλές δεκάδες εκατομμύρια ήταν οι νεκροί σ’ αυτήν την ήπειρο, και όχι μόνον σ’ αυτήν.
Καλό είναι να θυμόμαστε. Να θυμόμαστε ότι η Νύχτα των Κρυστάλλων, τα στρατόπεδα θανάτου και ο πόλεμος ήταν αποτέλεσμα της αδυναμίας των δυνάμεων του πολιτισμού και της ανθρωπιάς να διαχειριστούν σωστά και αποτελεσματικά μια νίκη που έφεραν και στήριξαν απλοί άνθρωποι.
Απλοί άνθρωποι που είχαν υπέρτατη αξία στη ζωή τους την αλληλεγγύη με αυτούς που την έχουν ανάγκη.
