Ουμπέρτο Έκο – Πώς να χρησιμοποιείτε την καταραμένη καφετιέρα
Το κείμενο βρίσκεται στη συλλογή ευθυμογραφημάτων του Ουμπέρτο Έκο, Πώς να διαψεύσετε μια διάψευση και άλλες οδηγίες χρήσεως.
Πώς να χρησιμοποιείτε την καταραμένη καφετιέρα
του Ουμπέρτο Έκο
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να φτιάξετε έναν καλό καφέ: υπάρχει ο καφές αλά ναπολετάνα, ο καφές εσπρέσο, ο τούρκικος καφές, ο καφεσίνο μπραζιλιάνο, ο γαλλικός καφές φίλτρου, ο αμερικάνικος καφές. Κάθε καφές είναι στο είδος του εξαιρετικός. Ο αμερικάνικος καφές μπορεί να είναι ένα μείγμα που σερβίρεται στους εκατό βαθμούς σε πλαστικά ποτήρια με ιδιότητες θερμός από μηχανήματα τοποθετημένα στους σταθμούς με σκοπούς γενοκτονίας, αλλά, όταν είναι φτιαγμένος με percolator, όπως σε μερικά σπίτια ή συμπαθητικά luncheonettes, σερβιρισμένος με αβγά και μπέικον, είναι σκέτη απόλαυση, τονωτικός, πίνεται σαν νερό κι έπειτα σας πιάνει ταχυπαλμία, γιατί ένα φλιτζάνι περιέχει περισσότερη καφεΐνη από τέσσερις εσπρέσο.
Επί πλέον υπάρχει ο καφές νερομπλούκι. Αυτός συνήθως αποτελείται από κριθάρι που έχει σαπίσει, κόκαλα νεκρού και κόκκους αληθινού καφέ που βρέθηκαν στα απορρίμματα κάποιου κελτικού πολυιατρείου. Αναγνωρίζεται από το χαρακτηριστικό άρωμα ποδαριών μουλιασμένων σ’ αποπλύματα πιάτων. Σερβίρεται στις φυλακές, στ’ αναμορφωτήρια, στα βαγκόν-λι και στα πολυτελή ξενοδοχεία. Πράγματι, αν κατεβείτε στο Plaza Majestic, στο Maria Jolanda & Brabante, στο Des Alpes et des Bains, μπορείτε να παραγγείλετε έναν εσπρέσο, αλλά θα έρθει στο δωμάτιό σας καλυμμένος από ένα στρώμα πάγου. Για ν’ αποφύγετε μια τέτοια εμπειρία, ζητήστε ένα Continental Breakfast και ετοιμαστείτε ν’ απολαύσετε τις χαρές ενός προγεύματος στο κρεβάτι.
To Continental Breakfast αποτελείται από δυο ψωμάκια, ένα κρουασάν, ένα χυμό πορτοκάλι σε δόση ομοιοπαθητικού φαρμάκου, ένα δαχτυλίδι βούτυρο, ένα βαζάκι μαρμέλαδα μύρτιλλο, ένα μέλι, ένα μαρμέλαδα βερίκοκο, ένα δοχείο γάλα ήδη παγωμένο, ένα λογαριασμό εκατό χιλιάδων λιρών και μια καταραμένη καφετιέρα με νερομπλούκι. Οι καφετιέρες που χρησιμοποιούν οι φυσιολογικοί άνθρωποι —ή τα παλιά καλά σκεύη απ’ όπου έριχνες κατευθείαν το τονωτικό ρόφημα στο φλιτζάνι σου— επιτρέπουν τη ροή του καφέ μέσα από ένα λεπτό στόμιο ή άνοιγμα, ενώ το ανώτερο μέρος τους διαθέτει κάποιο εξάρτημα ασφαλείας που τις κρατάει κλειστές. Τα νερομπλούκια τύπου Grand Hotel και βαγκόν-λι καταφθάνουν σε μια καφετιέρα με πολύ πλατύ στόμιο — σαν ανάπηρου πελεκάνου και με καπάκι εξαιρετικά ευκίνητο, ειδικά μελετημένο, ώστε υποκινούμενο από έναν ασίγαστο horror vacui[1]— να πέφτει αυτόματα προς τα πίσω, μόλις γέρνει η καφετιέρα. Τα δύο αυτά εξαρτήματα επιτρέπουν στην καταραμένη καφετιέρα να χύνει αμέσως το μισό καφέ πάνω στα κρουασάν και στη μαρμελάδα και στη συνέχεια, χάρη στο άνοιγμα του καπακιού, να σκορπίζει τον υπόλοιπο πάνω στα σεντόνια. Στα βαγκόν-λι οι καφετιέρες είναι χαμηλής ποιότητας, διότι το χύσιμο του καφέ διευκολύνεται και από την ίδια την κίνηση του τρένου, ενώ στα ξενοδοχεία η καφετιέρα πρέπει να είναι από πορσελάνη, ώστε το άνοιγμα του καπακιού να είναι ανάλαφρο, ανεμπόδιστο και μοιραίο.
Στο ζήτημα της προέλευσης και της σκοπιμότητας της καταραμένης καφετιέρας υπάρχουν δύο σχολές σκέψης. Η σχολή του Φράιμπουργκ υποστηρίζει ότι αυτό το σκεύος επιτρέπει στα ξενοδοχεία ν’ αποδείξουν ότι σας αλλάζουν καθημερινά τα σεντόνια. Η σχολή της Μπρατισλάβα υποστηρίζει ότι οι λόγοι είναι ηθικοπλαστικοί (βλ. Μαξ Βέμπερ, Η προτεσταντική ηθική και το πνεύμα τον καπιταλισμού): η καταραμένη καφετιέρα σάς υποχρεώνει να μη χουζουρεύετε στο κρεβάτι, γιατί είναι πολύ άβολο να τρώτε ένα μπριός ήδη μουλιασμένο, τυλιγμένοι σε σεντόνια μουσκεμένα στον καφέ.
Οι καταραμένες καφετιέρες δε βρίσκονται στο εμπόριο. Παράγονται αποκλειστικά για τις αλυσίδες των μεγάλων ξενοδοχείων και τα βαγκόν-λι. Πράγματι στις φυλακές το νερομπλούκι σερβίρεται σε καραβάνες, διότι, αν τα σεντόνια ήταν τελείως μουσκεμένα στον καφέ, θα ήταν δυσδιάκριτα στο σκοτάδι και δύσκολα θα φαίνονταν, όταν δένονται κόμπο, για να διευκολύνουν μια απόδραση.
Η σχολή του Φράιμπουργκ προτείνει να ζητάμε από το σερβιτόρο ν’ ακουμπά το δίσκο στο τραπεζάκι και όχι στο κρεβάτι. Η σχολή της Μπρατισλάβα απαντά ότι ναι μεν έτσι αποφεύγεται το χύσιμο του καφέ στα σεντόνια, αλλά και πάλι ξεχύνεται από το δοχείο λεκιάζοντας την πιτζάμα (την οποία το ξενοδοχείο δεν αλλάζει καθημερινά)• εν πάση περιπτώσει, με ή χωρίς πιτζάμα, ο καφές από το τραπεζάκι πέφτει κατευθείαν στο κάτω μέρος της κοιλιάς και το εφηβαίο, προκαλώντας εγκαύματα σε περιοχές όπου θα σας συμβουλεύαμε να τα αποφεύγετε. Στην αντίρρηση αυτή η σχολή του Φράιμπουργκ απαντάει ανασηκώνοντας τους ώμους· μα ειλικρινά, δε νομίζουμε ότι αυτός είναι τρόπος.
(1988)
[1] Τρόμος του κενού.
ΠΗΓΗ: www.eranistis.net
