Γι’ αυτή την όμορφη εικόνα αξίζει ν’ αγωνίζεσαι, του Γιώργου Τσιάκαλου
Έφτασαν στη Λέσβο το Φεβρουάριο του 2016. Μια μητέρα από τη Συρία με τα πέντε της παιδιά. Ήταν ακόμη η εποχή που οι φωτογραφίες τους ταξίδευαν σ’ όλο τον κόσμο.
Χάρη στις φωτογραφίες τους υπήρχαν ως πρόσωπα, κι ο κόσμος ανησυχούσε για την τύχη τους κι εξέφραζε τη συμπαράστασή του.
Τη συναντήσαμε αργότερα στην Ειδομένη. Η 9χρονη κόρη βοηθούσε συχνά στη διανομή τροφίμων, ιδιαίτερα του βρεφικού γάλατος, χωρίς υστεροβουλία, ένοιωθε την ανάγκη να συμβάλει κι αυτή στην αντιμετώπιση των προβλημάτων. Αυτή, η 9χρονη.
Με την εκκένωση της Ειδομένης χάθηκαν, κάπου στα στρατόπεδα. Εκεί πια ονειρεύονταν την ημέρα που θα έφευγαν για τη Γερμανία, όπου περίμενε ο πατέρας με τον έναν από τους γιους. Είχαν τη βεβαιότητα ότι θα συναντιόνταν γρήγορα, σαφής είναι η Συμφωνία του Δουβλίνου: Κάνεις αίτηση ασύλου στην Ελλάδα, κι εφόσον ισχύει ότι οι συγγενείς σου βρίσκονται και στη Γερμανία, τότε η αίτησή σου μεταφέρεται εκεί, και μόλις έρθει η αποδοχή μπορείς ν’ αναχωρήσεις. Αν ήθελε η Ελλάδα, τότε μέσα σε τρεις-τέσσερεις μήνες, άντε πέντε, θα μπορούσε η οικογένεια να επανενωθεί.
Η Ελλάδα όμως δεν ήθελε. Ήθελε τις οικογένειες ομήρους, αποτρεπτική προειδοποίηση σε όσες άλλες οικογένειες προσφύγων θα ήθελαν, παρά τη Συμφωνία Ευρώπης-Τουρκίας, ν’ ακολουθήσουν την ίδια διαδρομή και να κάνουν χρήση των δικαιωμάτων που τους δίνει η Συμφωνία του Δουβλίνου ΙΙΙ.
Έτσι, αντί να φύγουν γρήγορα οι ίδιοι, έβλεπαν τους άλλους να φεύγουν για μετεγκατάσταση, χαίρονταν μαζί τους, «όποιου τα βάσανα τελειώνουν, καλό είναι» ήταν η αυθόρμητη αντίδρασή τους, όμως η δική τους οικογένεια, που είχε δικαίωμα μετοίκησης, ακόμη εδώ. Τα παιδιά μακριά από το σχολείο, κι ας φλέγονταν από την αγάπη τους για μάθηση. Συνειδητή καθυστέρηση της Υπηρεσίας Ασύλου στην προκαταγραφή τους, συνειδητή καθυστέρηση στη δυνατότητα υποβολής αίτησης ασύλου, εξάντληση του χρονικού περιθωρίου για τη μεταβίβαση της αίτησης προς τη Γερμανία. Συνολικά, 10 μήνες. Το μόνο γρήγορο στη διαδικασία η θετική απάντηση από τη Γερμανία: σε είκοσι μέρες.
Από τις 5 Ιανουαρίου του 2017, η οικογένεια είχε πια το δικαίωμα να οργανώσει το ταξίδι μόνη της, και, αναλαμβάνοντας τα έξοδα των εισιτηρίων, να αναχωρήσει για τη Γερμανία. Για το σκοπό αυτό, απαιτούνταν μόνο η έκδοση Δελτίου Ελεύθερης Διέλευσης από την Μονάδα Δουβλίνου της Ελλάδας και ενημέρωση των Γερμανικών αρχών επτά ημέρες πριν για την ημερομηνία άφιξης της οικογένειας. Ούτε νέα έγκριση, ούτε τίποτε άλλο δεν χρειαζόταν από τη Γερμανία.
Όμως για τη δική μας Υπηρεσία Ασύλου δεν υπάρχουν τέτοια δικαιώματα, ούτε καν απαντά σε σχετικά εξώδικα των δικηγόρων. Αλλά, ταυτόχρονα, πλήθος πια οι φήμες, ότι αυτή η άρνηση δεν ισχύει για όλους, ότι κάποιοι «ημέτεροι» κάνουν χρήση του δικαιώματος και φεύγουν γρήγορα, και τα ερωτήματα καθημερινά πληθαίνουν: με ποιο τρόπο συμβαίνει αυτό, ποιοι διαμεσολαβούν και έναντι ποιου ανταλλάγματος;
Έτσι πέρασαν κοντά έντεκα μήνες από την ημέρα της αποδοχής της από τη Γερμανία και του δικαιώματος της να αναχωρήσει αμέσως με δικά της έξοδα, και η οικογένεια είναι ακόμη εδώ. Πλήρης καταστρατήγηση της Συμφωνίας Δουβλίνο ΙΙΙ. Μέχρι και η ανώτατη εξάμηνη προθεσμία, που προβλέπεται από τη Συμφωνία, έχει παρέλθει (μη με ρωτήσει σήμερα κανείς για «πλαφόν της Γερμανίας», σύντομα θα γράψω με λεπτομέρειες για το θέμα αυτό).
Και, ξαφνικά, πριν μερικές ημέρες ήρθε το τηλεφώνημα: «Είστε ανάμεσα σ’ αυτούς που αναχωρούν το Νοέμβριο». Έντεκα μήνες και κάποιες μέρες μετά την αποδοχή. Πέταξε στα ουράνια η οικογένεια. Ποτάμι τα δάκρια της μητέρας, ακόμη και τα μικρότερα παιδιά κατάλαβαν ότι δεν ήταν τα συνηθισμένα καθημερινά δάκρια της βουβής θλίψης και της απόγνωσης, κατάλαβαν ότι δάκρια φέρνει και η μεγάλη χαρά.
Και μετά ο όρος, που τους έκανε να παγώσουν: «Πρέπει να πληρώσετε τα εισιτήριά σας το αργότερο μέχρι μεθαύριο, αλλιώς χάνετε τη σειρά σας». Η τιμή των εισιτηρίων: 1.170 ευρώ. (Όχι, δεν υπάρχει αισχροκέρδεια, δεν είναι υπερβολικό ποσό για τη συγκεκριμένη πτήση, αυτές είναι οι κανονικές τιμές, εφόσον κάποιος δεν έχει δικαίωμα να επιλέξει άλλες ημερομηνίες ή να χρησιμοποιήσει αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους). Όμως 1.170 ευρώ είναι ένα τεράστιο πόσο για να μπορεί να το βρει μια προσφυγική οικογένεια μέσα σε λιγότερες από 48 ώρες.
Η απόλυτη απελπισία. Μαύρισαν τα μάτια, ένα βουητό στο κεφάλι, ζάλη, απόγνωση. Ακόμα και τα μικρά δούλευαν στην Τουρκία για να μπορέσει η οικογένεια να συγκεντρώσει το ποσό της μετάβασης στην Ελλάδα. Μήνες στη Ειδομένη και στα στρατόπεδα, τίποτε δεν απέμεινε. Και το επίδομα του πατέρα στη Γερμανία απέχει πολύ από το ποσό αυτό. Σε ποιους ν’ απευθυνθούν; Μήπως στις ΜΚΟ;
Οι ΜΚΟ είναι αυτές που έλεγαν τότε, τον Ιανουάριο, το Φεβρουάριο, το Μάρτιο, που τα έξοδα των εισιτηρίων δεν ξεπερνούσαν τα 250-300 ευρώ συνολικά, ότι οι οικογένειες δεν είχαν-δήθεν- το δικαίωμα να πληρώσουν μόνες τους και να αναχωρήσουν αμέσως, έπρεπε να παραμένουν χωρισμένες, να ζουν από την ελεημοσύνη -με ξένα λεφτά!- των ΜΚΟ και να υπομένουν τον πατερναλισμό τους. Τώρα, τι λένε;
Τώρα, το μόνο που λένε είναι ότι, αυτές δεν έχουν καμιά δυνατότητα να βοηθήσουν οικονομικά, τα 1.170 ευρώ πρέπει να τα βρει μόνη της η οικογένεια - Αλλιώς θ’ αναγκαστεί να μείνει εδώ και να φυτοζωεί από τα αποθέματα φιλοξενίας εκείνης της «κοινωνίας των πολιτών», που αρμονικά συνεργάζεται με την κυβέρνηση και τις υπηρεσίες της στην εφαρμογή μιας άθλιας, άδικης και παράνομης πολιτικής στον τομέα της επανένωσης των προσφυγικών οικογενειών.
Έτσι επρόκειτο να είναι τα πράγματα σήμερα για την οικογένεια, εάν η ζωή και η αξιοπρέπεια των προσφύγων εξαρτιούνταν αποκλειστικά από τους επίσημους και τους αναγνωρισμένους από την κυβέρνηση διαχειριστές της λεγόμενης προσφυγικής κρίσης. Όμως, δεν είναι έτσι, γιατί στη ζωή τους οι πρόσφυγες δεν εξαρτιούνται αποκλειστικά από αυτούς. Υπάρχει και η κοινωνία της έμπρακτης αλληλεγγύης.
Στις 9 Νοεμβρίου, στις 12 το μεσημέρι, γονείς και παιδιά θα συναντηθούν, θ’ αγκαλιαστούν, θα φιληθούν, θα κλάψουν και θα γελάσουν στο αεροδρόμιο του Ντύσελντορφ. Θεέ μου, πόσο όμορφη θα είναι η εικόνα τους εκείνες τις στιγμές! Υπάρχει ωραιότερη;
Γι’ αυτή την όμορφη εικόνα μιας οικογένειας, που πέρασε και νίκησε κύματα, βουνά και σύνορα, αξίζει ν’ αγωνίζεσαι. Αυτή είναι χαρά. Και αισθάνομαι πολύ τυχερός που τη βιώνω σήμερα.
Ευχαριστώ τους «Παιδαγωγούς της Αλληλεγγύης» στη Γερμανία και στην Ελλάδα, που για άλλη μια φορά ανταποκρίθηκαν αμέσως και έκαναν αυτό που δεν κάνουν το κράτος και οι δικές του ΜΚΟ.
Αυτή τη φορά ευχαριστώ ιδιαίτερα τον Τhomas, την Angela και την Angelika από την περιοχή, όπου κατοικεί ο πατέρας και θα εγκατασταθεί η οικογένεια. Αυτοί είναι γείτονες και αυτές είναι γειτόνισσες, τι άλλο θέλει ο άνθρωπος; Γνωριστήκαμε στην Ειδομένη και συνεχίσαμε να συνεργαζόμαστε στο διάστημα που ακολούθησε, μέχρι σήμερα, και όσο ακόμη θα χρειαστεί.
Είμαστε όλοι και όλες γείτονες και γειτόνισσες. Δεν θ’ αφήσουμε ούτε μια οικογένεια να μείνει χωρισμένη. Κάθε φορά, όταν χρειάζεται, κάποιοι και κάποιες από τις χιλιάδες γείτονες και γειτόνισσες της κοινότητας των «Παιδαγωγών της Αλληλεγγύης» θα βρίσκεται κοντά τους.
Ταυτόχρονα, έχουμε συνείδηση της ανάγκης να εντείνουμε τους αγώνες μας για την ανατροπή αυτής της ανάλγητης πολιτικής. Αλλιώς, ό,τι καλό και να κάνουμε, η σκιά του Σίσυφου θα γίνει δική μας σκιά, για να μας υπενθυμίζει ότι, αλληλεγγύη σημαίνει προσωπική έμπρακτη συμπαράσταση στους αδικημένους του κόσμου σε συνδυασμό ΠΑΝΤΑ με την πολιτική πράξη για εξάλειψη της ίδιας της κοινωνικής αδικίας.
Κι επειδή τέτοιες μέρες πριν πενήντα χρόνια ελπίζαμε ότι δεν ήταν αληθινή η φωτογραφία, που οι ισχυροί του κόσμου κομπάζοντας μάς είχαν δείξει, θέλω να κλείσω αυτό το κείμενο με τη δική του πρόταση ζωής: HASTA LA VICTORIA SIEMPRE! Έστω και στους δικούς μας μικρούς αγώνες.
https://web.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1939580906281445&id=100006886629845
