pantelidisGIF834pix

artinhouse2

kde834p

Καταγραφές οθόνης26 001

kozani.tv | Οι σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους και πως αυτό μπορεί να επιτευχθεί με επιτυχία. Ο ρόλος των γονέων και των εκπαιδευτικών στις διαπροσωπικές σχέσεις στην πορεία της ζωής των νέων | Συνέντευξη του Νίκου Παππά στη Βάια Λαμπροπούλου

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα O κ.Νίκος Παπάς*, κοινωνικός λειτουργόςμας μιλάει για τις ανθρώπινες σχέσεις και τον τρόπο που μπορεί να υπάρχει ευημερία μέσα στις κοινωνίες μας. Το ενδιαφέρον των ανθρώπων για ποιοτικές και ήρεμες διαπροσωπικές σχέσεις οδηγεί σε μια ανθρώπινη υγεία τόσο ψυχολογική όσο και προσωπική.

Οι διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων αποτελούν ένα μεγάλο και βασικό μέρος της ζωής του κάθε ανθρώπου. Μαθαίνουμε από τη μικρή ηλικία να τις διαχειριζόμαστε και αυτό το μαθαίνουμε και με“λάθος” τρόπο. Μπορούμε στα επόμενα χρόνια να το αλλάξουμε και να κατακτήσουμε ποιοτικές προσωπικές σχέσεις;

Οι σχέσεις μας με άλλους ανθρώπους διαμορφώνονται με την αμοιβαία ανταλλαγή και μεταβίβαση σκέψεων, ιδεών, γνωμών, συναισθημάτων και άλλων πληροφοριών. Η αμοιβαία κατανόηση και η εμπιστοσύνη αποτελούν ζωτικούς παράγοντες για την αποτελεσματική επικοινωνία. Η επικοινωνία ταυτίζεται με την ανθρώπινη ύπαρξη. Μεγάλο μέρος της ζωής των ανθρώπων αφιερώνεται στην αμοιβαία ανταλλαγή σκέψεων, ιδεών, επιθυμιών, συναισθημάτων και άλλων πληροφοριών.

Η επικοινωνία είναι αλληλένδετη με τη συναισθηματική οικειότητα. Η συναισθηματική οικειότητα μας κάνει να ανοίξουμε – με ειλικρίνεια – τον εαυτό μας και να επικοινωνήσουμε με τους άλλους ανθρώπους. Η διαδικασία αυτή ξεκινά πρωτίστως από την προσπάθεια για επικοινωνία. Η αποτελεσματική επικοινωνία, βασίζεται στην προσπάθεια να «ακούσω» τον άλλο άνθρωπο χωρίς να τον κρίνω, περιλαμβάνει τη διεκδίκηση των προσωπικών μου δικαιωμάτων και την υπευθυνότητα που πρέπει να αισθάνομαι για την αποτελεσματικότητά της. Η επικοινωνία αφορά στη διαδικασία εκείνη όπου οι δικές μας ανάγκες, θα πρέπει να συναντηθούν με τις ανάγκες του άλλου.

Ακούω τους άλλους ανθρώπους κριτικά, αλλά χωρίς κριτική, εκτιμώ και αξιολογώ τηνάποψή τους, διατυπώνω και υπερασπίζομαι ταυτόχρονα και τη δική μου.

Επομένως, ο τρόπος με τον οποίο σχετιζόμαστε και επικοινωνούμε με τους άλλους αποτελούν αυτό που ονομάζουμε διαπροσωπικές σχέσεις.

Οι διαπροσωπικές σχέσεις αποτελούν το «κλειδί» για την προσωπική ανάπτυξη και ταυτότητα, την παραγωγικότητα και την επαγγελματική επιτυχία, το νόημα και την ποιότητα της ζωής, τη σωματική και ψυχική υγεία, την επιτυχή αντιμετώπιση αγχογόνων καταστάσεων, τον αυτοπραγμάτωση του κάθε ανθρώπου.

Ο άνθρωπος εξαρτάται από τους συνανθρώπους του για την προσωπική του ευτυχία και ολοκλήρωση και για τον λόγο αυτό πρέπει να μάθει να επικοινωνεί και να αλληλεπιδρά εποικοδομητικά μαζί τους.

Πολλοί άνθρωποι έχουν μια διαστρεβλωμένη εικόνα του εαυτού τους, αφού τείνουν να τονίζουν τα μειονεκτήματά τους και να αγνοούν τα πλεονεκτήματά τους. Πολλές φορές η συνεχόμενη υπερβολική και μη εποικοδομητική κριτική που δεχθήκαμε ως παιδιά ή επίμονες απαιτήσεις που βιώσαμε από το περιβάλλον που μεγαλώσαμε, μπορεί να κλόνισαν αυτή την ικανότητα.

Η έλλειψη αυτοπεποίθησης ή αυτοεκτίμησης δεν σημαίνει και έλλειψη ικανοτήτων ή πλεονεκτημάτων. Συνήθως δηλώνει μία προσπάθεια για «τελειότητα» ή τελειομανία, η οποία εκδηλώνεται με σκέψεις όπως «αν δεν μπορώ να το κάνω, τότε δεν αξίζω» ή «αφού δεν τα κατάφερα με την πρώτη τότε δεν έχει νόημα να προσπαθώ». Αυτή είναι μια επικίνδυνη νοοτροπία ή πρακτική, καθώς στην ουσία στερεί από το άτομο τη δυνατότητα να δοκιμάσει, να κάνει λάθη, να διδαχθεί από αυτά, να γνωρίσει τις δυνάμεις του και μέσα από αυτόν το δρόμο, να χτίσει την αυτοεκτίμησή του.

Οι σχέσεις των γονέων μας και η δική μας σχέση με τους γονείς και τα αδέρφια μας επηρεάζει το προφίλ μας στην κοινωνικότητα στα επόμενα χρόνια της ζωής μας;

Στις μέρες μας o θεσμός της οικογένειας με τη μορφή που τον γνωρίζαμε στο παρελθόν έχει διαφοροποιηθεί δραματικά. Η αύξηση των διαζυγίων, η απόκτηση παιδιού εκτός γάμου καθώς και η αυξητική τάση των συμβιωτικών σχέσεων έχουν αλλάξει ριζικά τη δομή της παραδοσιακής οικογένειας. Για τον λόγο αυτό, τα πρότυπα ταύτισης και οι στόχοι που θέτουν οι έφηβοι στις μέρες μας, αλλάζουν με ταχύτατους ρυθμούς, καθώς οι σχέσεις τους με τους γονείς είναι πιο απαιτητικές και πιο σύνθετες από κάθε άλλη εποχή.

Ο χρόνος ενασχόλησης των γονέων με τα παιδιά και κυρίως με τους εφήβους, είναι σαφέστατα μειωμένος σε σχέση με το παρελθόν και συνεχίζει να μειώνεται διαρκώς, λόγω του φόρτου εργασίας των γονέων και του πλήθους των λοιπών ενασχολήσεων.

Αλλά και τα ίδια τα παιδιά και οι έφηβοι με τη σειρά τους, εκτός από το εξαντλητικό σχολικό

ωράριο είναι υποχρεωμένοι να ανταποκριθούν και σε ένα πλήθος άλλων ρόλων και ασχολιών που τους στερεί τον ελεύθερο χρόνο για ενδοοικογενειακές διαπροσωπικές σχέσεις.

Το επίπεδο και η ποιότητα της επικοινωνίας μεταξύ των γονέων, επηρεάζουν άμεσα τη συναισθηματική και κοινωνική έκφραση των εφήβων. Η εκτίμηση και ο σεβασμός μεταξύ των γονέων έχουν σημαντικό αντίκτυπο και στον τρόπο έκφρασης της εκτίμησης και του σεβασμού των εφήβων, τόσο προς τους γονείς τους, όσο και προς τους άλλους συγγενείς και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.

Ειδικότερα, έχει παρατηρηθεί ότι η θετική συμπεριφορά του πατέρα προς τη μητέρα προσφέρει ιδιαίτερη ικανοποίηση στο παιδί και στουςεφήβους.

Αναδεικνύεται, λοιπόν, ιδιαίτερα σημαντικός ο ρόλος των γονέων στη δόμηση μιας υγιούς και δημιουργικής σχέσης με τον επαναστατημένο και σαστισμένο έφηβο των ημερών μας, που αναζητά την ταυτότητα του. Εξίσου σημαντικός είναι και ο τρόπος που ο ίδιος ο έφηβος θα διαχειριστεί τις συγκρούσεις του και θα διαπραγματευτεί τις πεποιθήσεις του, τόσο με τον ίδιο του τον εαυτό όσο και με τους σημαντικούς άλλους, κατά τη συγκρότηση της ταυτότητάς του.

Πως μπορεί κάποιος να βοηθήσει το έφηβο παιδί ή μαθητή ( ως γονέας και δάσκαλος αντίστοιχα) να ξεπεράσει μια απόρριψη από φίλους και παρέες και πως μπορούμε να το αποτρέψουμε από λάθη που οδηγούν σε άλλες καταστροφικές συνήθειες ( αλκοόλ, ναρκωτικά, βία );

Η γονική φροντίδα και τρυφερότητα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην διαδικασία δόμησης της ταυτότητας, κατά την κρίσιμη περίοδο της εφηβείας. Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζουν η ελευθερία και η αυτονομία, ως πλαίσιο αναφοράς της γονικής συμπεριφοράς προς τους εφήβους.

Η ανάγκη των εφήβων για ελευθερία, αυτονομία και αυτο-έκφραση οδηγεί τους γονείς σε συμπεριφορές με ανάλογη δεκτικότητα και ελαστικότητα, οι οποίες και ωθούν τους εφήβους σε ομαλή προσαρμογή στον κόσμο ων ενηλίκων.    

Η αίσθηση των εφήβων ότι τους εμπιστεύονται και τους αντιμετωπίζουν, ως υπεύθυνα και ώριμα άτομα, αποτελεί μία μεταβλητή που συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση της αυτοεκτίμησής τους.

Η αυτοεκτίμηση αποτελεί ένα βασικό και κυρίαρχο στοιχείο, κατά τη δόμηση της ταυτότητας τους. Μελετώντας τις σχέσεις των εφήβων και των γονέων μέσα από το πρίσμα της δημοκρατικοποίησης της οικογένειας και της επικράτησης ενός γενικότερου πνεύματος ελευθερίας, αναδεικνύεται ότι ο διάλογος αποτελεί ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της ομαλής λειτουργίας της οικογένειας.

Οι γονείς, όταν συζητούν με τους εφήβους για όλα σχεδόν τα θέματα που τους απασχολούν και όταν οι τυχόν διαφοροποιήσεις ή και εντάσεις στις σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας επιλύονται με τον εποικοδομητικό διάλογο, οι έφηβοι δομούν με μεγαλύτερη ευκολία και αυτοπεποίθηση τηνταυτότητα τους.

Η δυσκολία ή η ματαίωση που μπορεί να προκύψει στη σχέση του παιδιού/εφήβου με τους συνομηλίκους, αποτελεί πολλές φορές το αίτιο για την εκδήλωση προβλημάτων συμπεριφοράς, απόσυρσης από κοινωνικές δραστηριότητες, εκδήλωση θυμού ή παραβατικής συμπεριφοράς ή και πτώσης της σχολικής επίδοσης.

Οι λόγοι για τους οποίους ένας μαθητής παραιτείται από τη μαθησιακή διαδικασία, αποσύρεται από δραστηριότητες, ασχολείται διαρκώς με τα κοινωνικά δίκτυα ή επιδεικνύει παραβατική συμπεριφορά κ.ά., ποικίλλουν.

Είναι πιθανό ένα παιδί να καθηλωθεί σε μια κατάσταση που έχει προκύψει μετά από έναν καβγά με συνομηλίκους, λόγω συναισθηματικών δυσκολιών, οικογενειακών προβλημάτων, έλλειψης πληροφοριών, μειωμένης αυτογνωσίας, έλλειψης ορίων, κ.ά.

Αυτό που μπορεί να κάνει ένας καθηγητής για παράδειγμα σε μια τέτοια περίπτωση, είναι να επισημάνει την ανησυχία του με ευγενικό και ενσυναισθητικό τρόπο στον μαθητή, φροντίζοντας να μη γίνει επικριτικός ώστε να εξασφαλίσει τη συνεργασία του.

Στην περίπτωση που διακρίνει πως συμβαίνει κάτι σοβαρό (χρήση ουσιών, κατάθλιψη) θα ήταν χρήσιμο επικοινωνήσει άμεσα με τους γονείς ή και να ζητήσει τη συμβολή του αρμόδιου σχολικού Κοινωνικού λειτουργού/ ψυχολόγου/ συμβούλου.

Πολλές φορές, η συνεργασία με τους γονείς είναι από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας δάσκαλος/ καθηγητής. Ακόμα, πολύ συχνά οι γονείς έχοντας την ανάγκη να μοιραστούν το βάρος του γονεϊκού ρόλου, μεταθέτουν την ευθύνη οριοθέτησης στον καθηγητή ή δάσκαλο του παιδιού. Παρόλα αυτά, όταν οι γονείς αρνούνται να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο στην οριοθέτηση, μπορούν να προκύψουν σημαντικές δυσκολίες.

Ο καθηγητής από την πλευρά του μπορεί με μεγάλη ενσυναίσθηση να επισημάνει το πρόβλημα και τις συνέπειες που προκύπτουν από την έλλειψη συνεργασίας. Αν εκείνοι δυσκολεύονται γενικά με την οριοθέτηση, μπορεί να τους προτείνει να κάνουν συνεδρίες συμβουλευτικής ή, αν είναι πρόθυμοι, τεχνικές που μπορούν να ακολουθήσουν (όπως είναι η εισαγωγή προγράμματος, συστήματος ανταμοιβών κ.ά.). Ακόμα, αν δεν υπάρχει, θα ήταν χρήσιμο να καθιερωθεί ένας τρόπος επικοινωνίας μεταξύ οικογένειας- σχολείου και να ενθαρρύνονται οι γονείς να επικοινωνούν δυσκολίες, σκέψεις και ανησυχίες σε σχέση με την συμπεριφορά και την πρόοδο του παιδιού στο σχολείο και στο σπίτι.

Τελευταία, υπάρχει μια τάση μέσω του αρμόδιου Υπουργείου, ο καθηγητής να αναλαμβάνει και έναν ρόλο συμβούλου-καθηγητή που σε κάθε περίπτωση μπορεί να είναι χρήσιμο από τη μία ως σκέψη και από την άλλη να περιπλέξει ή να καταστήσει περισσότερο αναποτελεσματική την σχέση μεταξύ μαθητή-καθηγητή.

Σε κάθε περίπτωση, ο δάσκαλος/καθηγητής δε μπορεί να αναλάβει το συνολικό βάρος της ευθύνης και είναι σημαντικό να γνωρίζει και να επικοινωνεί ποια είναι τα δικά του όρια, προκειμένου να υπάρχει συνέπεια ανάμεσα σε αυτά που λέει και στη στάση που διατηρεί.

Οι γονείς θα πρέπει να μάθουν μέσα από ανάλογα προγράμματα συμβουλευτικής γονέων (που δυστυχώς είναι λίγα και αποσπασματικά) να διαχειρίζονται τέτοιου είδους μεταβάσεις στον κύκλο ζωής της οικογένειας μιας και το παιδί αποτελεί ζωντανό κύτταρο αυτού του συστήματος.

Υπάρχει τρόπος να διαχειριστεί ο άνθρωπος μια ερωτική απογοήτευση; Τι μπορεί να προσδίδουν στην προσωπικότητα του ατόμου οι απογοητεύσεις και η απόρριψη από άλλους ανθρώπους;

Είναι βέβαιο πως στη ζωή αυτή αργά ή γρήγορα θα απογοητευτούμε από ανθρώπους. Ένας φίλος που δε μας στάθηκε σε μία δύσκολη στιγμή, ένας γονιός που δεν ήταν στο πλευρό μας, ένας σύντροφος που μας απάτησε ή μας εγκατέλειψε. Η απογοήτευση είναι αναμφίβολα ένα πολύ αρνητικό, θα έλεγα οδυνηρό συναίσθημα, που εκείνη τη στιγμή που βιώνεται οδηγεί στην αποδόμηση του ανθρώπου επάνω στον οποίο στηριχθήκαμε συναισθηματικά και πιστέψαμε.

Ο έρωτας είναι ένα τόσο δυνατό και καταλυτικό συναίσθημα που μέσα στη δύναμή του είναι αδύνατο να μην πληγώσει και την ψυχή εκείνου που έχει κυριεύσει. Όταν τελειώσει ένας έρωτας ή όταν μείνει ανεκπλήρωτος είναι απολύτως φυσιολογικό αυτό να προκαλέσει έντονο πόνο και πικρία στην ψυχή μας.

Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε μία ερωτική απογοήτευση και απόρριψη, πολλές φορές έρχεται σε άμεση συνάρτηση με τον τρόπο που έχουμε μεγαλώσει αλλά και με το πόση αγάπη δεχτήκαμε από τους γονείς μας. Ένας άνθρωπος που μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον στο οποίο δε δέχτηκε όση αγάπη είχε ανάγκη ή δεχόταν συνεχώς απόρριψη και επίκριση, είναι πιο σύνηθες να αντιδρά με χειρότερο τρόπο ακριβώς επειδή αναδύθηκε στην επιφάνεια το αίσθημα απόρριψης και η έλλειψη αγάπης που προϋπήρχε ήδη από πριν. Με τον ίδιο τρόπο και ένας άνθρωπος που έχει δεχτεί αγάπη και προσοχή από τους γονείς του και έχει μέσα του θεμελιώσει την πίστη στην προσωπική του αξία δε θα επιτρέψει τόσο εύκολα σε έναν άνθρωπο να του δημιουργήσει αισθήματα μειονεξίας.

Είναι αδύνατον να καταφέρουμε να απαλείψουμε τον πόνο που προκαλεί ένας ανεπιθύμητος χωρισμός, χωρίς κάποιο σοβαρό ψυχικό κόστος και διάφορες άλλες συνέπειες για τη ζωή μας. Στο βαθμό που αποδεχόμαστε τα συναισθήματά μας, όσο επώδυνα και αν είναι, αποδεχόμαστε και το ότι είμαστε άνθρωποι, πως ζούμε, πως μπορούμε να αγαπάμε και πως είμαστε ευάλωτοι όταν υπάρχει σοβαρός λόγος. Τις περισσότερες φορές, εμείς οι ίδιοι είμαστε που μετατρέπουμε, άθελά μας, τον πόνο μας σε αληθινό μαρτύριο, κατηγορώντας τον εαυτό μας για τα όσα νιώθει. Αυτό ακριβώς είναι που μπορούμε να αλλάξουμε.

Είναι σημαντικό να μπορέσουμε να βρούμε μια ισορροπία ανάμεσα στην αποδοχή των συναισθημάτων μας και στην καλή φροντίδα του εαυτού μας. Αυτά τα δύο θα πρέπει να γίνονται ταυτόχρονα και όχι είτε το ένα είτε το άλλο. Το πρώτο βήμα για την αποδοχή των συναισθημάτων μας αρχίζει με την περιγραφή τους σε εμάς τους ίδιους, δίνοντάς τους το όνομα που τους αντιστοιχεί ή γράφοντάς τα σε ένα τετράδιο. Το δεύτερο βήμα είναι να συμπεριφερθούμε στον εαυτό μας και να τον φροντίσουμε σαν να επρόκειτο για ένα πολύ αγαπημένο μας πρόσωπο που βρίσκεται σε παρόμοια θέση.

Προσπαθούμε, επίσης, να συνεχίσουμε να κάνουμε όλα όσα μας έδιναν χαρά και ευχαρίστηση μέχρι και πριν το χωρισμό, χωρίς απαιτήσεις και πίεση να νιώσουμε οπωσδήποτε καλά ή με τον ίδιο τρόπο και στον ίδιο βαθμό όπως παλαιότερα. Σημασία έχει να μπορέσουμε να νιώσουμε έστω και λίγο καλύτερα.

Η σιωπή είναι τελικά “χρυσός” στις διαπροσωπικές μας σχέσεις; Πότε μπορεί να αποβεί σωτήρια και πότε ένα μεγάλο λάθος;

Κατά κανόνα οι άνθρωποι που γενικά σιωπούν, κάνουν λιγότερα λάθη, διότι βλέπουν και ακούν, αλλά και γνωρίζουν πότε πρέπει να σιωπήσουν. Είναι λυπηρό να βλέπεις ανθρώπους που δεν γνωρίζουν και δεν μπορούν να μιλήσουν για κάποια πράγματα, αντί να σιωπούν, συμπεριφέρονται ως γνώστες των πάντων και μάλιστα υποστηρίζουν τις απόψεις τους με επιμονή και φανατισμό. Γενικότερα, συνίσταται να λύνεις τη σιωπή σου, μόνο αν έχεις να πεις κάτι, αλλά με μεγάλη περίσκεψη.

Κάποιοι άνθρωποι σωπαίνουν, επειδή φοβούνται, άλλοι επειδή τους συμφέρει, άλλοι πάλι επειδή δεν έχουν μάθει να μιλούν και άλλοι επειδή δεν θέλουν να πάρουν την ευθύνη των λεγομένων τους. Κι όμως, θα πρέπει να μάθουμε ότι η σιωπή, αν χρησιμοποιηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ όσο συνίσταται και στις λάθος περιπτώσεις, αρχίζει να δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Πιέζει συναισθήματα, καταστρέφει σχέσεις, φθείρει ανθρώπους.

Αν και η σιωπή είναι αθόρυβη, πολλές φορές τα προβλήματα που δημιουργεί είναι πολύ θορυβώδη και τις περισσότερες φορές είναι πολύ δύσκολο να διορθώσουμε τις συνέπειες αυτών. Στην πραγματικότητα, επομένως, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε και να κρίνουμε σωστά πότε πρέπει να σιωπούμε και πότε όχι.

Σε ότι αφορά στις διαπροσωπικές σχέσεις, κυρίως ανάμεσα στα ζευγάρια, καθημερινά ζητήματα που αφορούν τα παιδιά, οικονομικές και επαγγελματικές δυσκολίες, ένα σεξουαλικό πρόβλημα, θέματα υγείας, αποτελούν δοκιμασίες για τη συντροφική σχέση και μπορεί να οδηγήσουν σε καυγάδες και ένταση. Πολλά ζευγάρια, οδηγούνται σταδιακά στην έλλειψη επικοινωνίας, δεν μιλούν με το σύντροφο, δεν μοιράζονται τις σκέψεις τους, και δεν εκφράζουν το πώς νιώθουν, στο πλαίσιο του «να μην τον στενοχωρώ, έχει τα δικά του», «θα τα συζητήσουμε άλλη στιγμή που να είναι κατάλληλη», χτίζοντας έτσι μία σχέση σιωπής.

Η σιωπή αποτελεί μια «βολική» επιλογή, που οδηγεί στην αναβολή της αντιμετώπισης του προβλήματος και βοηθά τον άνδρα και τη γυναίκα να αποφύγουν το άγχος του να αναλάβουν την ευθύνη για την εξέλιξη της σχέσης τους. Άλλες φορές το ζευγάρι καταλήγει να μην επικοινωνεί, όταν οι δύο σύντροφοι αισθάνονται απογοήτευση και κούραση από συνεχείς διαφωνίες και συγκρούσεις. Όσο όμως αυτό διαιωνίζεται, η αποξένωση παίρνει τη θέση της συντροφικότητας και οδηγεί σε μια τυπική συνύπαρξη που ενδέχεται να οδηγήσει σε μία άλλη παράλληλη σχέση ή ακόμα και στο χωρισμό.

Μπορείτε να αναφέρετε τρεις τρόπους να προσπεράσει ένα ζευγάρι στο γάμο τη ρουτίνα και την έλλειψη ενδιαφέροντος που προκαλείται από την καθημερινότητα;

Η αναθέρμανση της σχέσης είναι ένα θέμα το οποίο απασχολεί όλο και περισσότερο τα ζευγάρια που είτε είναι πολλά χρόνια μαζί, είτε έχουν βαλτώσει από τα προβλήματα, την καθημερινότητα και την ρουτίνα. Η διατήρηση μια μακροχρόνιας σχέσης είναι πολύ δύσκολο και απαιτεί καθημερινή προσπάθεια, κατανόηση και πολύ δουλειά και από τους δύο συντρόφους.

Η ρουτίνα είναι ο κυριότερος λόγος για τον οποίο ένα ζευγάρι απομακρύνεται, χάνει το ενδιαφέρον του ο ένας για τον άλλον και φυσικά είναι η αιτία η οποία μπορεί να ωθήσει στην απιστία τους συντρόφους μιας σχέσης. Φυσικά δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχει μια καθημερινή ρουτίνα συμβίωσης στο ζευγάρι όμως το να απομακρύνουμε τις δυσάρεστες συνέπειες αυτής της ρουτίνας από την σχέση, απαιτεί σωστή τακτική και τρόπο.

Κάποιες γενικές προτάσεις είναι το ζευγάρι να βρει από κοινού τρόπους να κάνει κοινές δραστηριότητες μια φορά την εβδομάδα όπως ποδήλατο, περπάτημα κ.α. , αλλά και αυθόρμητες κινήσεις του ενός προς τον άλλο όπως ένα δείπνο, ένα ταξίδι, ένα μικρό δώρο. Επίσης μπορούν να αλλάξουν μέρος για την βραδινή έξοδο, να ανακαλύψουν καινούργια σημεία στην πόλη, να οργανώνουν μικρές εκδρομές ή ακόμα και το να τρώνε μαζί το πρωινό.

Υπάρχει “ο φόβος αποχωρισμού” των γονέων όταν τα παιδιά ενηλικιώνονται και ακολουθούν την δική τους πορεία ζωής; Και πως μπορεί ένας γονέας να το διαχειριστεί μέσα του;

Η οικογένεια είναι μια ‘πολυκυτταρική’ οντότητα, ένα δυναμικό σύστημα που αποτελείται από τους γονείς και τα παιδιά με πολλαπλές κυκλικές αλληλεπιδράσεις, καθώς το κάθε μέλος του συστήματος ακολουθεί την προσωπική του πορεία εξέλιξης, η οποία επηρεάζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις επιδράσεις που δέχεται το άτομο από κάθε άλλο μέλος της οικογένειας και όλοι μαζί από τον κοινωνικό περίγυρο.

Το στάδιο, όπου τα παιδιά φεύγουν από το σπίτι τους και οργανώνουν τη δική τους ζωή, μπορεί να αποδειχθεί είτε δύσκολο είτε αγχογόνο για τους γονείς. Έχει διαπιστωθεί ότι περισσότερο άγχος προκαλείται όταν τα παιδιά φεύγουν από το σπίτι την εποχή που πρέπει και παραμένουν στην οικογένεια για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Από τη στιγμή που φύγουν τα παιδιά, η περίοδος της άδειας φωλιάς, μπορεί για πολλούς να είναι το πιο ικανοποιητικό σε όλο το γάμο. Τότε τα ζευγάρια αρχίζουν να έχουν νέα κοινά ενδιαφέροντα και να χαίρονται ο ένας την παρουσία του άλλου με τρόπους που ήταν αδύνατο προηγουμένως. Για πολλούς, αυτή η απόλαυση και η διαπροσωπική αρμονία διαρκεί και κατά το στάδιο της συνταξιοδότησης.

Σε άλλες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός διαζυγίων. Αυτό το στάδιο χαρακτηρίζεται από υψηλό επίπεδο άγχους. Οι σύζυγοι πρέπει να αποφασίζουν για νέους στόχους, προτεραιότητες κ.λπ.

Σημαντικό είναι οι δύο σύντροφοι να μοιράζονται τα συναισθήματά τους και τις ανησυχίες τους γι’ αυτήν τη μετάβαση. Καλό είναι να μην απωθούν τα συναισθήματά τους αλλά να τα μοιράζονται και να συζητούν για αυτά. Σημαντική ακόμη είναι η συμβολή της τεχνολογίας στη διαχείριση της άδειας φωλιάς αφού δίνει τη δυνατότητα στα μέλη της οικογένειας να έρθουν σε επαφή και να αμβλύνουν την απόσταση.

Θα έλεγε, λοιπόν, κανείς ότι η άδεια φωλιά είναι ένα εξελικτικό στάδιο, στα πλαίσια του κύκλου ζωής της οικογένειας, επιβεβαιώνοντας ότι η οικογένεια έχει μία δυναμική και ποτέ δε μένει στάσιμη αλλά μεταβάλλεται. Συμβαίνουν, δηλαδή, μεταβολές οι οποίες διασφαλίζουν την ενότητά της.

Δυο λόγια για τους γονείς που βρίσκονται ή πρόκειται να βρεθούν σε μια τέτοια κατάσταση:

Σε κάθε περίπτωση, ο γονιός είναι γονιός και η θλίψη και η νοσταλγία μπορεί να τον ακολουθήσουν μετά την αποχώρηση του παιδιού τους. Ωστόσο, μην μπείτε στη διαδικασία να συγκρίνετε το πότε φύγατε εσείς από το σπίτι και γενικά αποφύγετε να έχετε τις ίδιες προσδοκίες που είχαν και οι δικοί σας από εσάς. Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να παραμείνετε σε επαφή με το παιδί σας ακόμα και μετά τη μετακόμιση του, επιδιώξτε επικοινωνία, επισκεφτείτε το, δείξτε ακόμα την αγάπη σας ακόμα και αν είστε μακριά από αυτό. Τίποτα κακό δεν υπάρχει επίσης και στο να ζητήσετε βοήθεια από τον κοινωνικό σας περίγυρο ή από κάποιον ψυχολόγο εάν δείτε ότι τα συναισθήματα θλίψης δεν υποχωρούν. Μπορεί να βοηθήσει να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας με άλλα άτομα, φίλους ή συγγενείς, των οποίων το παιδί επίσης πρόσφατα μετακόμισε.

Προσπαθήστε να σκέφτεστε θετικά και να διευρύνετε τους ορίζοντές σας, αγκαλιάστε όλες τις νέες ευκαιρίες και ενδιαφέροντα που μπορείτε να αναπτύξετε πλέον. Είναι απόλυτα φυσιολογικό αν δεν νιώθετε καλά μετά την αποχώρηση του παιδιού σας και οφείλετε να το αναγνωρίσετε αυτό στον εαυτό σας, για να μπορέσετε και να θεραπευτείτε με τον καιρό από τον πόνο αυτό. Μιλήστε με τον/την σύντροφό σας για τα συναισθήματά σας και προσπαθήστε μαζί να ξεπεράσετε τις δυσκολίες και τα αρνητικά συναισθήματα. Θυμηθείτε πάντα ότι το αλκοόλ και γενικά οι κακές συνήθειες, δεν θα φέρουν το παιδί σας πίσω στο σπίτι, ούτε θα βοηθήσουν κάπου, θα καταστρέψουν μόνο τη δική σας υγεία. Αν νιώσετε πολύ έντονα αρνητικά συναισθήματα μην καταφύγετε σε αυτά, μιλήστε με κάποιον ειδικό.

Αντιληφθείτε ότι ο ρόλος σαν γονιός δεν έχει τελειώσει, έχει απλά αλλάξει πλέον!

Ποια είναι τα πιο μεγάλα ζητήματα ενδοπροσωπικών σχέσεων που θέτουν προς προβληματισμό και επίλυση οι άνθρωποι που έρχονται σε εσάς ως εκπαιδευόμενοι και θεραπευόμενοι.

Η σύγκρουση μεταξύ του ζευγαριού ή μεταξύ γονέων –παιδιών, είναι ένα από τα ζητήματα που δυσκολεύει την καθημερινότητα της οικογενειακής λειτουργίας.

Σύμφωνα με ερευνητές, η σύγκρουση είναι σύμφυτη με την έννοια της οικογένειας, δεδομένου ότι αυτή αποτελείται από μέλη που εθελοντικά προσχώρησαν στο σύστημά της (σύζυγοι) και παιδιά, που αναγκαστικά ανήκουν σε αυτή.

Ο τρόπος που οι γονείς επιλύουν τις συγκρούσεις αναπαράγεται από τα παιδιά. Το σύστημα της οικογένειας παρουσιάζει τη συχνότερη και μεγαλύτερη σύγκρουση από όλα τα κοινωνικά συστήματα. Η σύγκρουση στη συμβουλευτική διαδικασία θεωρείται καλή, αλλά και επικίνδυνη, όταν διαιωνίζεται.

Αυτό που έχει σημασία για τα μέλη μιας οικογένειας δεν είναι να αποφεύγουν τη σύγκρουση, αλλά να γνωρίζουν τους τρόπους διευθέτησής της. Μάλιστα, η σύγκρουση είναι πιο συχνή μεταξύ αδελφών, ακόμη και από την προσχολική ηλικία.

Φαίνεται, όμως, ότι αυτό αποτελεί μια αναπτυξιακή προϋπόθεση, μέσα από την οποία εγκαθιδρύονται ιεραρχίες, ορίζονται πλαίσια συμπεριφοράς, τα οποία θα εμπλουτιστούν αργότερα στις εξωοικογενειακές σχέσεις. Όσο μεγαλύτερη είναι η επαφή των αδελφών μεταξύ τους τόσο αυξάνεται και η πιθανότητα σύγκρουσης.

Παρόλα αυτά, τα αδέλφια αξιολογούν τις μεταξύ τους διαμάχες ως λιγότερο σημαντικές από αυτές με φίλους. Οι ερευνητές κατέληξαν ότι συχνότερες είναι οι συγκρούσεις μεταξύ αδελφών, έπονται οι διαμάχες γονέων-παιδιών, και τέλος, οι διαπληκτισμοί μεταξύ συζύγων.

Στη σύγκρουση δεν περιλαμβάνονται οι μικροδιαφωνίες, οι οποίες έχουν μικρό χρόνο ζωής. Η συχνότητα της σύγκρουσης συσχετίζεται με την ποιότητα της επικοινωνίας.

Οι οικογένειες με έντονο άγχος και μη παραγωγική επικοινωνία εμπλέκονται σε τουλάχιστον μια σοβαρή σύγκρουση την ημέρα. Ο μηχανισμός της πλημμελούς επικοινωνίας φαίνεται ότι χρησιμοποιείται, για να ενισχύει το πρόβλημα και να επικυρώνει τη δυσαρέσκεια των μελών της οικογένειας.

Οι σύζυγοι δεν διαφέρουν στον αριθμό των μεταξύ τους συγκρούσεων, αλλά στον τρόπο που επικοινωνούν. Αυτό που έχει σημασία είναι η ένταση της σύγκρουσης και οι εμπεδωμένες μέθοδοι επικοινωνίας, που έχουν θεσπιστεί κατά τη διάρκεια του έγγαμου βίου. Αντίθετα, η πόλωση της επικοινωνίας νοηματοδοτεί το ίδιο πρόβλημα ως αρνητικό στοιχείο της προσωπικότητας. Επομένως, εύκολα εξάγεται το συμπέρασμα ότι δεν έχει σημασία το πρόβλημα αυτό καθαυτό, αλλά η αναπλαισίωσή του μέσα στο ευρύτερο επικοινωνιακό σύστημα της οικογένειας.

Εξάλλου, αρκετές οικογένειες είναι λειτουργικές, ενώ παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα σύγκρουσης. Φαίνεται ότι έχουν αναπτύξει λεκτικούς και εξωλεκτικούς μηχανισμούς, αδιόρατους στον παρατηρητή , που εκτονώνουν την ενέργεια της σύγκρουσης.

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα συγκρουσιακά σχήματα θεμελιώνονται κατά τα πρώτα χρόνια της συμβίωσης και κατά την απόκτηση παιδιών. Ακριβώς εκείνη την περίοδο εδραιώνονται και τα σχήματα επικοινωνίας, τα οποία, ανάλογα με την αποτελεσματικότητά τους, θα καθορίσουν την ικανοποίηση από την οικογενειακή ζωή.

Οι συγκρούσεις, είτε έχουν λυθεί είτε όχι, τείνουν να αδρανοποιούνται με την πάροδο των ετών, χωρίς να υπάρχει ικανοποιητική ερμηνεία γιατί αυτό να συμβαίνει.

Ψάχνουν οι άνθρωποι τρόπους να αποκτήσουν ποιοτικές σχέσεις; Αυτό έχει αλλάξει από την περίοδο της καραντίνας και μετά;

Ο άνθρωπος έχει ανάγκη τις κοινωνικές του σχέσεις τόσο για να επιβιώσει, αλλά πολύ παραπάνω για να εξελιχθεί πνευματικά και συναισθηματικά.

Στις μέρες μας ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων έχει περιέλθει σε ένα συναισθηματικό κενό, το οποίο τον κρατά δέσμιο της θλίψης του. Έχουν χάσει την αίσθηση του «ανήκειν», της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης με αποτέλεσμα να αισθάνονται συνεχώς απελπισμένοι και μόνοι. Συνεπώς, βουλιάζουν όλο και περισσότερο στη μοναξιά τους, με μια δυνατή αίσθηση αβοηθησίας. Τότε, ξεκινά μια χιονοστιβάδα αρνητικών σκέψεων και συναισθημάτων, κρατώντας τους ακόμη περισσότερο μέσα στα στενά όρια της μοναξιάς τους, κάτι που λειτουργεί επιβαρυντικά για την ψυχική τους υγεία.

Η επαφή με τους άλλους φαντάζει τώρα πιο δύσκολη από ποτέ. Τόσο η συνθήκη της υποχρεωτικής καραντίνας, όσο και η συνθήκη του οικειοθελούς περιορισμού εξαιτίας του φόβου για την πανδημία, έχουν συμβάλλει δραματικά στη διακοπή της ανθρώπινης επαφής, ενώ ταυτόχρονα, πολλές φορές μπορεί να αποτελούν και πηγές διαμάχης και διάλυσης σχέσεων.

Η γνήσια και ουσιαστική, όμως, επαφή με τους άλλους είναι αυτή που αναμένεται να επαναφέρει στους ανθρώπους το χαμένο τους χαμόγελο. Μια γνήσια, ποιοτική επαφή με τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής μας είναι αρκετή για να μας ενδυναμώσει και να μας κινητοποιήσει ξανά προς τη ζωή. Η συναναστροφή με κοντινούς ανθρώπους που είναι σε θέση να κατανοούν, να νοιάζονται και να συμπονούν τα δύσκολα συναισθήματα – που όλοι αναπτύσσουμε ανά διαστήματα – συνιστά πηγή αναζωογόνησης και είναι το κλειδί για να καταφέρουμε να διατηρήσουμε την ψυχική μας υγεία ακέραιη.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι παρατεταμένες περίοδοι εκούσιας ακούσιας απομόνωσης δημιούργησαν συνθήκες κατά τις οποίες οι ποιοτικές επαφές έχουν συρρικνωθεί αισθητά. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως πρέπει να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια. Ίσως σημαίνει πως πρέπει να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας και να αναζητήσουμε νέους τρόπους να συνδεόμαστε έως ότου είμαστε ξανά σε θέση να απολαμβάνουμε τις δια ζώσης επαφές μας. Η χρήση της τεχνολογίας μπορεί να σταθεί σημαντικός αρωγός σε αυτό το διάστημα, βοηθώντας μας να διατηρήσουμε ενεργή την αίσθηση της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης.

Πείτε μας το βασικό συστατικό των πετυχημένων διαπροσωπικών σχέσεων.

Να έχουμε γνήσιο ενδιαφέρον για τους άλλους.

Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι η βάση της ευτυχίας και της κοινωνικής ευημερίας. Υπάρχουν πάντα τρόποι να χτίσουμε τις σχέσεις μας σε γερές βάσεις ζωής ή και αν γίνουν λάθος επιλογές ποτές δεν είναι αργά να τις διαχειριστούμε προς όφελός μας. Ευχαριστούμε Θερμά τον κ. Νίκο Παππά για τις τόσο ενδιαφέρουσες πληροφορίες και συμβουλές που μας παρουσίασε.

*Ο Νικόλαος Παππάς είναι Κοινωνικός Λειτουργός MSW, μέλος του Σ.Κ.Λ.Ε., απόφοιτος ΑΤΕΙ Αθήνας με πολυετή, συνεχή και πολυδιάστατη εργασιακή εμπειρία στο πεδίο, καθώς και στην επαγγελματική εποπτεία Κοινωνικών λειτουργών(ατομική / ομαδική).

Είναι επίσης κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου στην Εκπαίδευση Ενηλίκων με εμπειρία σε προγράμματα ΣΥ.Υ.,  μέλος της Επιστημονικής Ένωσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων  (Ε.Ε.Ε.Ε ).

Είναι πιστοποιημένος Εκπαιδευτής Ενηλίκων της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π).

 

www.kozani.tv 

 

Δημοφιλή Νέα

Διαβάστε τα σημερινά Πρωτοσέλιδα των εφημερίδων I ptolemaida.tv

Διαβάστε τα σημερινά Πρωτοσέλιδα των εφημερίδων I ptolemaida.tv


Διαβάστε τα σημερινά Πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.

Δείτε την ταινία
Νίκος Βουνοτρυπίδης: «Άλωση» της περιοχής μας από την «πράσινη ανάπτυξη»
Ο καιρός Παρασκευή 29, Σάββατο 30 και Κυριακή 31 Μαρτίου στη Δ. Μακεδονία & σε 6 μεγάλες πόλεις της Ελλάδας
Επίσημο: Την Κυριακή 14 Απριλίου ο μεγάλος τελικός Κυπέλλου Ε.Π.Σ. Κοζάνης ανάμεσα σε Εορδαϊκό και Βελβεντό στο ΔΑΚ Κοζάνης - Όλες οι λεπτομέρειες
Πώς παρουσιάζεται η Ελληνική Eπανάσταση του 1821 στα Τουρκικά σχολικά βιβλία

Πώς παρουσιάζεται η Ελληνική Eπανάσταση του 1821 στα Τουρκικά σχολικά βιβλία


Η άλλη πλευρά Το κείμενο που ακολουθεί είναι μετάφρασ…

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης για το 1821

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης για το 1821


Η γεμάτη αίμα και δυστυχία ανθρώπινη Ιστορία μαρτυράε…

Δόξα Βερμίου Πύργων: Τάσος Αραμαδανίδης - Ο προπονητής της αήττητης Πρωταθλήτριας

Δόξα Βερμίου Πύργων: Τάσος Αραμαδανίδης - Ο προπονητής της αήττητης Πρωταθλήτριας


Η Διοίκηση της Δόξας Βερμίου Πύργων για το 2023 - 2024 συμφ…