Εδώ Πολυτεχνείο… (Γράφει η Ηλιάνα Κλειτσογιάννη)
«Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο» δύο λέξεις ήταν μόνο. Δύο λέξεις μονάχα, μα είχαν τόση δύναμη! Τόση σημασία.
Κι ακόμη τόσα χρόνια μετά, αυτές οι δύο λέξεις φέρνουν μια ρίγη συγκίνησης.
Ήταν παιδιά! Φοιτητές! Νέοι, που ήθελαν ένα καλύτερο μέλλον, ένα καλύτερο αύριο. Μία ελεύθερη, μία καλύτερη Ελλάδα!
Όλα άρχισαν στις 14 Φεβρουαρίου 1973, όταν απλοί φοιτητές της Αθήνας συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο. Για ποιο λόγο; Ποιο ήταν το αίτημά τους; Τι ζητούσαν; Απλά πράγματα! Λογικά! Αιτήματα που κάθε λογικός φοιτητής θα ζητούσε και θα απαιτούσε να έχει. Τότε, η αστυνομία παρενέβη! Παραβίασε το Πανεπιστημιακό Άσυλο, εισέβαλε στο χώρο του Πολυτεχνείου και συνέλαβε 11 φοιτητές, οδηγώντας τους σε δίκη. Η κατηγορία; «Περιύβριση αρχής!». Από τους έντεκα φοιτητές οι οχτώ καταδικάστηκαν με διάφορες ποινές, ενώ πάνω από 100 φοιτητές αναγκάστηκαν να διακόψουν τις σπουδές τους και να ντυθούν στα χακί.
Η νεολαία όμως δεν το έβαλε κάτω! Οι φοιτητές δεν παραιτήθηκαν. Συνέχισαν να παλεύουν. Μία εβδομάδα μετά, στις 21 Φεβρουαρίου, φοιτητές κατέλαβαν το κτίριο της Νομικής Σχολής Αθηνών κι άρχισαν να προβάλλουν συνθήματα όπως «Κάτω η Χούντα!», «Ζήτω η Δημοκρατία», «Ζήτω η Ελευθερία». Η αστυνομία επενέβη και πάλι! Όμως ούτε τότε πτοήθηκαν οι φοιτητές! Αντίθετα, ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο η αποφασιστικότητά τους!
Αποφάσισαν να πάρουν για ακόμη μία φορά την κατάσταση στα χέρια τους, υπερασπίζοντας έτσι μέχρι το τέλος τα αιτήματά τους! Έτσι λοιπόν, στις 14 Νοεμβρίου 1973, συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο του Πολυτεχνείου και κήρυξαν αποχή μαθημάτων, με αίτημα να γίνουν εκλογές για τους φοιτητικούς συλλόγους τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους κι όχι στα τέλη του επόμενου όπως είχε ανακοινωθεί από το καθεστώς. Ακολούθησαν κι άλλες συνελεύσεις στην Ιατρική και τη Νομική Σχολή. Οι φοιτητές εξέδωσαν ψήφισμα, ζητώντας τη διενέργεια φοιτητικών εκλογών, την κατάργηση του Ν.1347, ο οποίος προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση όσων ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, τον εκδημοκρατισμό των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, αύξηση των δαπανών για την παιδεία κ.α. Όλα αιτήματα φοιτητικά, λογικά…
Τα νέα για μια ομάδα φοιτητών που διεκδικεί, διαδόθηκαν πολύ γρήγορα. Καθώς κυλούσε η μέρα, όλο και περισσότεροι φοιτητές άρχισαν να μαζεύονται στο χώρο του Πολυτεχνείου. Το απόγευμα οι πόρτες έκλεισαν! Το Πολυτεχνείο είχε πλέον καταληφθεί. Συνθήματα όπως «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία» αντιχούσαν σε ολόκληρο το τετράγωνο του Πολυτεχνείου. Η εξέγερση είχε αρχίσει να οργανώνεται αργά και μεθοδικά. Συστάθηκε συντονιστική επιτροπή ενώ ταυτόχρονα άρχισε να λειτουργεί ραδιοφωνικός σταθμός. Εγκαταστάθηκαν πολύγραφοι, συγκεντρώθηκαν συνεργεία που έγραφαν συνθήματα σε πλακάτ, σε τοίχους. Ομάδες φοιτητών ανέλαβαν να περιφρουρήσουν το χώρο του Πολυτεχνείου κι εμπόδιζαν όλους εκείνους που προσπαθούσαν να εισβάλλουν μέσα στο Πολυτεχνείο.
Στις 16 Νοεμβρίου 1973 αστυνομικές δυνάμεις επιτέθηκαν στο πλήθος που βρισκόταν έξω από το χώρο του Πολυτεχνείου, μα δεν είχε αποτέλεσμα.
Έχει περάσει δώδεκα. Είναι 17 Νοεμβρίου 1973 πια.
«Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο… Σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων… Καλούμε όλες τις αντιδικτατορικές αντιστασιακές δυνάμεις και όλα τα δημοκρατικά κόμματα να αγωνιστούν μαζί μας. Ελληνικέ λαέ έχουμε την ανάγκη σου. Όλοι ενωμένοι… Κάτω η Χούντα! Ακούς ελληνικέ λαέ;»
Και ο λαός άκουσε, παθιάστηκε και βγήκε στους δρόμους.
Πλέον δεν ήταν φοιτητές που αντιστέκονταν! Ήταν ο λαός! Ο κόσμος! Όλοι ενωμένοι για ένα καλύτερο αύριο.
Ο δικτάτορας Παπαδόπουλος καταλαβαίνει πως η αστυνομία δεν είναι αρκετή! Δεν μπορεί μόνη της να καταστείλει την εξέγερση.
Τα ξημερώματα, τανκς περικυκλώνουν το Πολυτεχνείο. Οι φοιτητές είναι εκεί ακόμη! Δεν φοβούνται. Καλούν τους στρατιώτες να ενωθούν μαζί τους. Άρματα μάχης παντού στους δρόμους. Η Επιτροπή των φοιτητών ζητά διαπραγματεύσεις μα κανείς δεν ακούει το αίτημά τους. Ο κλοιός σφίγγει! Οι φοιτητές παραμένουν εκεί! Δεν πτοούνται! «Φαντάροι, αδέρφια μας!» φωνάζουν!
Στις τρεις τα ξημερώματα, ξεκινάει η αρχή του τέλους. Το άρμα που βρισκόταν στην κεντρική πύλη, λαμβάνει εντολή να εισβάλλει. Η κεντρική πύλη γκρεμίζεται! Το άρμα μπήκε πλέον στο προαύλιο του Πολυτεχνείου παρασέρνοντας την σιδερένια καγκελόπορτα και μαζί της όλους εκείνους τους αθώους που είναι σκαρφαλωμένοι, στην πρώτη γραμμή ενάντια στα πυροβόλα, γεμάτοι υπερηφάνεια, κρατώντας την ελληνική σημαία και ψάλλοντας τον Εθνικό Ύμνο. Η βία κυριαρχεί. Σκοτώνονται ελληνόπουλα! Τραυματισμοί, θάνατοι και συλλήψεις! Η θυσία αυτών των παιδιών τους ταρακούνησε όλους!
Οι επίσημες ανακοινώσεις έκαναν λόγο για 34 νεκρούς και 840 συλληφθέντες! Τα ανεπίσημα στοιχεία μιλούν για πάνω από 2400 άτομα.
Αμέσως κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος από την κυβέρνηση Μαρκεζίνη. Όμως το αίμα όλων έβραζε ακόμη και στις 25 Νοεμβρίου 1973 ο δικτάτορας Παπαδόπουλος ανατράπηκε με πραξικόπημα. Πρόεδρος, ο Γκιζίνης και Πρωθυπουργός ο Ανδρουτσόπουλος. Μα ο πιο ισχυρός άνδρας του νέου καθεστώτος, ο Ιωαννίδης, διοικητής της Στρατιωτικής Αστυνομίας.
Η δικτατορία τελικά έπεσε, κατέρρευσε στις 23 Ιουλίου 1974. Οι Γκιζίνης και Ντάβος, καλούν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να επιστρέψει στην Ελλάδα για να επαναφέρει τη δημοκρατική διακυβέρνηση.
Και τελικά στις 17 Νοεμβρίου 1974 διεξάγονται στην Ελλάδα οι πρώτες ελεύθερες εκλογές μετά το 1964. Πρώτο κόμμα η Νέα Δημοκρατία υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή…
«Εδώ Πολυτεχνείο» μια φωνή που συντάραξε την ψυχή των Ελλήνων! Μια φωνή, δύο λέξεις, που έμειναν ανεξίτηλα στο χρόνο και τη μνήμη! Κι ένα σύνθημα «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία»
Έχουν περάσει πενήντα χρόνια και κανείς δεν έχει ξεχάσει και ούτε θα ξεχάσει εκείνη την ηρωική νύχτα της 17ης Νοεμβρίου 1973. Εκείνη τη νύχτα που σκοτώθηκαν παιδιά! Ελληνόπουλα! Περήφανα παιδιά! Παιδιά που πίστεψαν σε έναν καλύτερο κόσμο! Που είχαν υψηλά ιδανικά και όνειρα για μια καλύτερη Ελλάδα!
Γιατί το είπε άλλωστε κάποτε και ο Ελευθέριος Βενιζέλος, «Ένα έθνος χωρίς επαναστατημένα νιάτα είναι ένα έθνος χαμένο!»
Ηλιάνα Κλειτσογιάννη
