Για το μισό του ουρανού, του Παύλου Μουρουζίδη
"Για το μισό του ουρανού"
Η επικαιρότητα των γυναικοκτονιών τα τελευταία χρόνια, έφερε στη δημόσια συζήτηση με τραγικό τρόπο το ζήτημα της ισότητας των φύλων και μαζί με αυτό, όλη τη συζήτηση περί φεμινισμού, πατριαρχίας και χειραφέτησης (γυναικείας και κοινωνικής).
Ο καπιταλισμός φυσικά δε νοιάζεται για την ισότητα δικαιωμάτων γυναίκας - άντρα, παρά μόνο για έναν τυπικό εξισωτισμό, για μια εντός αστικού πλαισίου ισότητα, για το δικαίωμα του πολίτη (άντρα και γυναίκας) να διαθέτει τον εαυτό του-ατομικά στην αγορά εργασίας. Νοιάζεται δηλαδή για τη διατήρηση της ουσιαστικής ανισότητας των φύλων, εφόσον αυτή αποτελεί πηγή πρόσθετου κέρδους. Εδώ πρέπει να γίνει μια πολύ σημαντική διάκριση κατά τη γνώμη μου. Υπάρχουν δύο βασικά ρεύματα – κατευθύνσεις στο λεγόμενο γυναικείο κίνημα. Αυτού που υπερασπίζεται τα γυναικεία δικαιώματα ως αντίβαρο/αντίδραση στην αντρική «υπεροχή» και κυριαρχία, ρεύμα το οποίο εμφορείται από τη φιλελεύθερη αντίληψη (την εξίσωση των γυναικείων δικαιωμάτων με τα ανδρικά στην αγορά εργασίας, πρόκειται δηλ. για ένα δικαιωματισμό ο οποίος έχει ως κοινωνικό ορίζοντα τον καπιταλισμό και μοιραία θα εκπέφτει πάντα και στην αντιγραφή της mucho συμπεριφοράς (σεξισμός-κυνισμός-αγοραία ήθη κι εντέλει μια χυδαιότητα στο όνομα της «απελευθέρωσης» κλπ). Πρακτικά δηλ, εφόσον εξασφαλίζεται το δικαίωμα της γυναικείας “αυτοδιάθεσης” στην εργασιακή εκμετάλλευση. Αυτό το ρεύμα αφορά το δικαίωμα της γυναίκας-ιδιώτη-επιχειρηματία.
Το άλλο ρεύμα αφορά το κίνημα της γυναικείας χειραφέτησης που αντιμετωπίζει το ζήτημα στον ορίζοντα, στο πλαίσιο της κοινωνικής χειραφέτησης, δηλαδή εντός του εργατικού κινήματος. Σωστά, λοιπόν, η Α. Κολοντάι, ως εκπρόσωπος του επαναστατικού εργατικού κινήματος, υποστηρίζει ότι η απελευθέρωση της γυναίκας θα έρθει με την απελευθέρωση του ανθρώπου από την καπιταλιστική εκμετάλλευση.
Ανοίγοντας τις πύλες της εργασίας στη γυναίκα όμως, ο καπιταλισμός άνοιξε παράλληλα και το δρόμο για την απελευθέρωση του γυναικείου φύλου από τα δεσμά του αντρικού. Ωστόσο, αυτός ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα αλλά με νέα εμπόδια, με νέες μορφές ανισότητας και εκμετάλλευσης μεταξύ των δυο φύλων. Η κρίση του σύγχρονου καπιταλισμού λοιπόν, η μεταβαλλόμενη μορφή παραγωγής και η συνεχής προσπάθεια των καπιταλιστών να αυξήσουν τα ποσοστά κέρδους (τα οποία γενικά βαίνουν μειούμενα), οδηγούν στη μέγιστη απασχόληση των γυναικών και των νέων, οι οποίοι υποβάλλονται στη χειρότερη μορφή εκμετάλλευσης. Αυτό, είναι πιθανό να αυξήσει τη ριζοσπαστικοποίηση ακόμα μεγαλύτερων στρωμάτων της εργατικής τάξης και ειδικά των πιο βαθιά εκμεταλλευόμενων και καταπιεζόμενων κομματιών του, όπως οι γυναίκες.
Για το τεράστιο αυτό ζήτημα και τις σύγχρονες πλευρές του, έχουν να πουν και να πράξουν πολύ περισσότερα προς την πλευρά της κοινωνικής χειραφέτησης οι εργαζόμενες γυναίκες-σύζυγοι-μάνες και όλες οι διπλά εκμεταλλευόμενες γυναίκες και οι οργανικοί θεωρητικοί τους, από ότι το καθεστωτικό φεμινιστικό κίνημα, οι ελευθεριάζουσες/φιλελεύθερες sex editors, “οι κυρίες των τιμών”, του Κολωνακίου και της ακαδημίας Αθηνών… Γι’ αυτό λοιπόν, ο αγώνας για τη γυναικεία χειραφέτηση θα πρέπει να αρχίσει από τους χώρους εργασίας και να σταθούν μαζί στον αγώνα γυναίκες και άντρες, για το δικαίωμα στη δουλειά, στη μόρφωση και στην υγεία, στη διοίκηση της χειραφετημένης νέας ζωής, στη σχόλη και στον έρωτα, εν ολίγοις σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, για μια κοινωνία της γυναικείας, εργατικής και κοινωνικής απελευθέρωσης, για την κομμουνιστική κοινωνία.
Πτολεμαΐδα, 7/3/2025
