Η Μ. Βρετανία εισέρχεται σε μια εποχή αβεβαιότητας; (του Γιάννη Τζιουρά)
Το αποτέλεσμα των Βρετανικών εκλογών δεν ήταν αυτό που περίμεναν οι Τόρηδες. Η Theresa May θυμίζει «πληγωμένο ζώο» που καλείται να ισορροπήσει
ανάμεσα σε μια αυστηρή Ε.Ε. και μια εσωκομματική αποδοχή της ηγεσίας της. Η κουλτούρα συνεργασίας που απαιτείται, για το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας με τους «Φιλελεύθερους Δημοκράτες», στην περίπτωση που παραμείνουν τα ποσοστά ως έχουν, μπορεί να υπήρχε το 2010, ωστόσο σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει καθώς οι τελευταίοι δεν ήταν υπέρμαχοι του Brexit.
Πριν μερικές μέρες η Deutsche Bank, έκανε μια εκτίμηση για τη διακύμανση των επιτοκίων δανεισμού του Ηνωμένου Βασιλείου σε περίπτωση που δεν υπάρξει αυτοδυναμία, η οποία έδειξε αύξηση του κόστους δανεισμού στα 10ετή ομόλογα, ενώ όλοι οι αναλυτές βλέπουν μετά το χθεσινό αποτέλεσμα μια διολίσθηση της στερλίνας. Το σημαντικότερο βέβαια είναι πως η Βρετανική οικονομία πήρε μετά το περυσινό δημοψήφισμα μια κατηφορική τροχιά, η οποία δεν είναι βέβαιο πότε θα σταματήσει.
Ο κύριος λόγος για τις παραπάνω εκτιμήσεις είναι πως μια “Hung Parliament” όπως ονομάζεται στη βρετανική ορολογία η κυβέρνηση μειοψηφίας, θα έχει αποδυναμωμένη διαπραγματευτική θέση απέναντι στην Ε.Ε. αναφορικά με το Brexit. Επίσης, μια τέτοια κυβέρνηση θα χρειαστεί να αναπροσαρμόσει τη στρατηγική εξόδου πράγμα που απαιτεί, πέρα από συμβιβασμούς, χρόνο. Από την άλλη, οι Ευρωπαίοι, δεν φαίνεται να θέλουν να δώσουν περισσότερο χρόνο στην Αγγλία αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις, με αποτέλεσμα η διετής περίοδος που προβλέπεται από το Άρθρο 50 ΣΛΕΕ, και η οποία θα λήξει το Μάρτιο του 2019, να αποτελεί το ορόσημο για τις μεγάλες αλλαγές στην Ευρώπη. Κι αυτό διότι το καλοκαίρι του 2019, θα πρέπει να επικυρωθεί, με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική.
Το σίγουρο λοιπόν είναι πως η Βρετανία εισέρχεται σε μια μεγάλη περίοδο αβεβαιότητας, καθώς η Theresa May πρέπει να κατορθώσει να αποσπάσει τη δυνατότητα συνεργασίας με κάποιο φίλα προσκείμενο κόμμα, να διασφαλίσει τη θέση της ως Πρωθυπουργού, να προσαρμόσει την στρατηγική εξόδου και να αντιμετωπίσει μια Ε.Ε. η οποία πια, μετά το χθεσινό αποτέλεσμα των Βρετανικών εκλογών, περιμένει να ξεκινήσει μια σκληρή διαπραγμάτευση προς όφελος του Γερμανογαλλικού άξονα που ξεκίνησε να διαμορφώνεται.
Το ζητούμενο είναι πως το αποτέλεσμα αυτό θα μας επηρεάσει καθοριστικά σαν χώρα μεσοπρόθεσμα. Όχι μόνο αναφορικά με τα οικονομικά μεγέθη, αλλά αναφορικά και με τη θέση μας στην νέα Ευρώπη που διαμορφώνεται. Ενδεικτικά προβαίνω στην ακόλουθη εκτίμηση: Πρώτον μέχρι το 2019 θα έχει διαμορφωθεί το πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ Ε.Ε. – Μ. Βρετανίας, το οποίο θα είναι διαφορετικό (δυσμενέστερο για τη Βρετανία) από εκείνο που θα ήταν αν κέρδιζαν με αυξημένη πλειοψηφία οι συντηρητικοί. Δεύτερον θα έχει διαμορφωθεί η νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική των πολλαπλών ταχυτήτων στην οποία τα στεγανά θα γίνουν αυστηρότερα, και τρίτον όλα αυτά θα πρέπει να επικυρωθούν με τις Ευρωπαϊκές Εκλογές του 2019.
Ποια θα είναι η θέση της χώρας μας λοιπόν στη νέα αυτή Ευρώπη, δεδομένου ότι 4ο Μνημόνιο (σημειωτέον αυτό που υπογράφεται είναι το 3plus) μετά τον Αύγουστο του 2018 δεν θα υπάρξει;
Η Ελλάδα καλείται να διαγνώσει σωστά τις εξελίξεις και να χαράξει μια νέα στρατηγική πέρα από τις μικροκομματικές τακτικές, εφόσον δεν θέλει να περάσει το κατώφλι της καταστροφής. Κι αυτό, διότι η έξοδός μας από την Ευρωζώνη, κάτι που θεωρώ πλέον ολοένα και πιο πιθανό όσο περνούν οι μήνες δίχως να ανακάμπτει η οικονομία μας (θα αναφερθώ σε επόμενο άρθρο μου σχετικά), ίσως δεν θα είναι αρκετή. Φοβάμαι το ενδεχόμενο να βρεθούμε το 2019 στο ίδιο καθεστώς συνεργασίας με την Ε.Ε. μ’ αυτό της Μ. Βρετανίας. Μόνο που στην περίπτωση αυτή, οι διαφορές, αλλά και οι επιπτώσεις για μας, θα είναι τεράστιες.
του Γιάννη Τζιουρά
Διεθνολόγος- Πολιτικός Επιστήμονας
Υπ. Δρ. Νομικής ΑΠΘ
